Trẻ Nhi (0 - 6 tháng)
ĐỐI TƯỢNG
Nếu cơ thể trẻ được “xây” bởi dinh dưỡng, thì giai đoạn 1.000 ngày đầu đời chính là những viên gạch đầu tiên đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển tối ưu của trẻ sau này.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa Miền Bắc Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết, khi mới sinh, não của trẻ chỉ nặng 300g và 2 năm đầu đời là khoảng thời gian não bộ tăng trưởng đạt đến 1.100g, chiếm 80% trọng lượng não khi trưởng thành.
Các nghiên cứu cho thấy, suy dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu đời có thể dẫn đến những tổn thương não khó phục hồi. Não bộ phát triển kém ở những năm đầu đời khiến trẻ có nguy cơ mắc các bệnh lý thần kinh sau này, kết quả học tập kém, bỏ học sớm, kỹ năng làm việc kém… Suy dinh dưỡng cũng khiến hệ miễn dịch của trẻ suy yếu, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm cao.
Ngoài ra, dinh dưỡng khoa học trong 1.000 ngày đầu đời còn giúp phòng ngừa các bệnh có liên quan đến dinh dưỡng như: thừa cân – béo phì; rối loạn chuyển hóa đường, mỡ; bệnh tim mạch; huyết áp, loãng xương… khi trưởng thành.
“1.000 ngày đầu đời của trẻ thật sự rất đáng giá. Đây là giai đoạn hoàn thiện não bộ và thể chất của bé trong suốt cuộc đời. Do đó, một chế độ dinh dưỡng khoa học, tối ưu cho trẻ trong giai đoạn này chính là sự đầu tư đúng đắn nhất để bé lớn lên khỏe mạnh hơn, thông minh hơn và hạnh phúc hơn”, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai nói thêm.
THÔNG TIN CHUNG
“1.000 ngày vàng” bắt đầu từ lúc nào?
Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, 1.000 ngày vàng gồm 3 giai đoạn: 280 ngày mẹ mang thai, 180 ngày đầu đời (trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn) và 540 ngày ăn dặm bổ sung (sau 6 tháng đến khi tròn 2 tuổi).
“Dù trẻ đang ở giai đoạn nào, miễn là vẫn trong phạm vi của 1.000 ngày vàng, sẽ không bao giờ là muộn để bắt đầu xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý tạo nền tảng cho con một tương lai mỹ mãn”, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai nhấn mạnh.
Dinh dưỡng “1.000 ngày vàng”: quyết định tầm vóc và trí tuệ của trẻ
Theo nghiên cứu của các chuyên gia dinh dưỡng, trong 1.000 ngày vàng, nếu mẹ có chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đủ dưỡng chất cần thiết sẽ giúp bé sẽ đạt mức tăng trưởng tối đa về thể chất và trí tuệ trong tương lai.
“Trẻ hấp thu đầy đủ dưỡng chất trong 1.000 ngày đầu tiên giúp giảm 10 lần nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm khi lớn lên, thành tích học tập cao hơn 4.6 lần, thu nhập cao hơn 21% và có gia đình hạnh phúc hơn”, một chuyên gia dinh dưỡng cho biết.
Vì thế, để giúp bé phát triển tối ưu trong giai đoạn này và khi trưởng thành, mẹ cần có chế độ dinh dưỡng “chuẩn” cho 1.000 ngày vàng.
1. Giai đoạn 280 ngày mẹ mang thai
Dinh dưỡng giai đoạn này cần đặc biệt chú trọng vì có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Nếu khẩu phần ăn của mẹ thiếu chất, trẻ dễ bị suy dinh dưỡng bào thai và nguy cơ nhẹ cân khi chào đời. Ngược lại, nếu mẹ ăn uống dư thừa chất dinh dưỡng dẫn đến thừa cân – béo phì, trẻ sinh ra có nguy cơ dị tật ống thần kinh, cột sống, kèm theo nhiều bệnh lý nguy hiểm khi trưởng thành.
2. Giai đoạn 180 ngày đầu đời
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài đến khi tròn 24 tháng tuổi.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho biết, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo, giúp trẻ đạt mức tăng trưởng tối ưu về thể chất và phát triển trí não. Không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển chiều cao và não bộ, trẻ bú sữa mẹ có cơ hội sống khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì khi trưởng thành. Nghiên cứu đã chứng minh, trẻ sơ sinh bú sữa mẹ cũng tiếp thu kiến thức tốt hơn các trẻ khác.
Vì thế, mẹ cần được xây dựng chế độ dinh dưỡng tăng cường sữa mẹ với đầy đủ các dưỡng chất cần thiết để đảm bảo nguồn sữa dồi dào và chất lượng cho sự phát triển của trẻ.
3. Giai đoạn 540 ngày ăn dặm bổ sung
Vào những ngày vàng cuối cùng này, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và hoàn thiện não bộ cho trẻ. Khoảng một nửa năng lượng từ bữa ăn của trẻ được tận dụng để nuôi dưỡng não bộ, gấp đôi nhu cầu năng lượng cho não bộ của người trưởng thành. Do đó, chế độ dinh dưỡng cho trẻ trong giai đoạn này không chỉ đáp ứng nhu cầu tăng trưởng mà còn cung cấp nhiên liệu quan trọng cho sự hoàn thiện não bộ. Nếu mẹ cho bé ăn đúng ngay từ thời điểm này, bé sẽ có cơ hội phát huy tối đa tiềm năng của mình trong tương lai.
“Nếu bỏ lỡ giai đoạn 1.000 ngày vàng đầu đời, trẻ sẽ chịu nhiều thiệt thòi sau này, đặc biệt là sự phát triển chiều cao, trí não và sức khỏe của hệ miễn dịch. Vì thế, mẹ cần chuẩn bị cho con những bước đi đầu đời thật vững chắc bằng một nền tảng dinh dưỡng khoa học từ khi mang thai đến khi trẻ tròn 2 tuổi”, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai nhấn mạnh.